Czego szukasz?

Psycholog

mgr Aleksandra Bolik

Umów się

Depresja poporodowa

Homewsparciewrodzicielstwie.pl   Depresja poporodowa

Depresja poporodowa

Depresja poporodowa należy do niejednorodnej grupy zaburzeń psychicznych związanych z okresem poporodowym, do których zalicza się także Smutek Poporodowy (ang. Postapartum blues, Maternity blues, Baby blues), Psychozę Poporodową oraz Zespół Stresu Pourazowego związany z bardzo trudnym porodem lub z urodzeniem martwego dziecka.

Ile kobiet dotyka depresja poporodowa?

Dokonując przeglądu literatury o tematyce okołoporodowej, można natknąć się na różnorodne wyniki badań w aspekcie czynników ryzyka depresji poporodowej. Jedne z prac wskazują na większe znaczenie danego czynnika, inne podkreślają brak jego bezpośredniego wpływu na występowanie depresji poporodowej. W tym artykule zostaną wymienione wszystkie możliwe, o których wspominają autorzy cytowanych prac. Badania pokazują, że aż 80% kobiet cierpi na zaburzenia nastroju przed lub po porodzie, a nawet  10% – 20% (niektóre źródła podają 30%) rozwija pełnoobjawową depresję w czasie połogu (istotną kwestią jest to, że 50% kobiet z objawami depresji nie zgłasza się po pomoc).

Depresja poporodowa – czynniki ryzyka

Jakie są czynniki ryzyka wystąpienia depresji poporodowej?

  • wcześniej przebyte epizody depresji, inne problemy i choroby psychiczne;
  • niechciana, nieplanowana ciąża;
  • komplikacje zdrowotne w czasie ciąży, ciąża wysokiego ryzyka, hospitalizacja w ciąży;
  • objawy przygnębienia i niepokoju występujące już na etapie ciąży;
  • komplikacje okołoporodowe, stan przedrzucawkowy, nieplanowane cięcie cesarskie; ciężki, długotrwały poród siłami natury (w którym zastosowano kleszcze lub próżnociąg);
  • wcześniejsze poronienia, urodzenie martwego dziecka;
  • doświadczenie trudnego porodu, uprzedmiotowienia, poczucie bezradności, braku kontroli;
  • występowanie postapartum blues;
  • stresujące wydarzenia w ciąży i po porodzie oraz znaczące zmiany (także pozytywne);
  • samotność, brak wsparcia ze strony rodziny generacyjnej, trudna relacja z matką;
  • słaba jakość relacji z partnerem, brak wsparcia ze strony partnera;
  • cechy neurotyczne;
  • niska samoocena;
  • niski status socjoekonomiczny, słabe wsparcie socjalne;
  • trudny temperament noworodka;
  • brak doświadczenia w opiece nad dziećmi;
  • preferencje dotyczące płci dziecka;
  • trudności związane z karmieniem piersią;
  • problemy zdrowotne dziecka;

Objawy depresji poporodowej

Jakie objawy mogą wskazywać na występowanie depresji poporodowej?

  • obniżony nastrój;
  • przygnębienie przez większość czasu;
  • wycofanie się z dotychczasowych aktywności, utrata zainteresowań;
  • zmęczenie, utrata energii;
  • bezsenność lub nadmierna senność;
  • utrata lub wzmożenie apetytu;
  • spadek libido;
  • zamartwianie się stanem zdrowia dziecka;
  • poczucie braku własnej wartości (szczególnie w roli matki);
  • poczucie winy;
  • trudności poznawcze – pogorszenie koncentracji uwagi, trudności w podejmowaniu decyzji;
  • somatyzacja (doświadczanie dyskomfortu psychicznego w formie objawów cielesnych);
  • obecność myśli rezygnacyjnych lub suicydalnych.

Depresja poporodowa – problem na dużą skalę  Skala występowania zaburzenia, jego negatywny wpływ na jakość życia kobiety, jakość funkcjonowania całej rodziny, a także relację z dzieckiem i jego rozwój poznawczy oraz emocjonalno-społeczny, a także ilość chorych niezgłaszających się po pomoc wydają się być mocnymi argumentami przemawiającymi za koniecznością nagłaśniania problemu i uświadamiania przyszłych matek i ich rodzin na temat zjawiska. W diagnozowaniu depresji poporodowej dużą rolę przypisuje się ginekologom, lekarzom rodzinnym i pediatrom, którzy powinni zachować czujność i umieć reagować, jeśli zachodzi taka potrzeba. Jako nieliczni specjaliści mają oni okazję do spotkań z kobietami w trakcie wizyt kontrolnych, podczas których mogą przyjrzeć się funkcjonowaniu psychicznemu świeżo upieczonych mam.

Depresja poporodowa – gdzie szukać pomocy?

Jeżeli jesteś młodą mamą i obserwujesz u siebie objawy występujące w depresji poporodowej, nie bój się prosić o pomoc. Jeżeli w Twoim otoczeniu znajdują się młodzi rodzice, zwróć uwagę na to, czy przejawiają symptomy związane z zaburzeniami nastroju wkrótce po pojawieniu się dziecka. W przypadku zaobserwowania niepokojących objawów i zmian w zachowaniu  wspierajmy i zachęcajmy do zgłoszenia się po pomoc. Depresję można leczyć, a tym samym poprawić jakość życia młodej mamy oraz przywrócić jej radość z macierzyństwa. Nie zapominajmy również, że młodzi ojcowie także mogą zachorować na depresję wkrótce po narodzinach dziecka.  W zależności od nasilenia objawów stosuje się psychoterapię, psychoedukację oraz farmakoterapię. Warto udać się do po pomoc do psychologa i lekarza psychiatry. Młode mamy nie powinny obawiać się leczenia farmakologicznego również w trakcie karmienia piersią, gdyż stosując się do zaleceń lekarza nie stanowi zagrożenia dla dziecka. W moim gabinecie stacjonarnie oraz online oferuję wsparcie psychologiczne młodym rodzicom  doświadczającym smutku poporodowego, a także depresji poporodowej.

mgr Aleksandra Bolik – psycholog

O mnie

Z wykształcenia jestem psychologiem, absolwentką Wydziału Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, który ukończyłam w 2016 roku. Ponadto kształciłam się na studiach podyplomowych na kierunkach Przygotowanie pedagogiczne, Terapia pedagogiczna i rewalidacja dziecka ze specjalnymi potrzebami, a także Oligofrenopedagogika – edukacja i rehabilitacja osób z niepełnosprawnością intelektualną. Stale podnoszę swoje kwalifikacje uczestnicząc w kursach, szkoleniach i konferencjach. Na co dzień pracuję głównie z dziećmi, młodzieżą i ich rodzicami w swoim gabinecie w Raciborzu, a także udzielając wsparcia psychologicznego online.

Bibliografia

  1. Dudek D., Siwek M., Zięba A., Nowak G. (2002). Depresja poporodowa. Przegląd lekarski 919-923. Dostęp elektroniczny: https://ruj.uj.edu.pl/server/api/core/bitstreams/06916065-7a3d-4ba9-a2d6-6152c0d05f3d/content
  2. Kossakowska-Petrycka K., Walęcka-Matyja K. (2007). Psychologiczne uwarunkowania wystąpienia depresji poporodowej u kobiet w ciąży o przebiegu prawidłowym i ciąży wysokiego ryzyka. Ginekologia Polska, 78(7), 544-548. Dostęp elektroniczny: https://journals.viamedica.pl/ginekologia_polska/article/download/46842/33629
  3. Golec , Rajewska-Rager A., Latos K., Kosmala A., Hirschfeld A., Molińska-Glura M. (2016). Ocena zaburzeń nastroju u pacjentek po porodzie oraz czynników predysponujących do występowania tych zaburzeń. Psychiatria, t. 13, nr 1, s. 1-7. Dostęp elektroniczny: https://journals.viamedica.pl/psychiatria/article/view/45299/31256
  4. Kossakowska K. (2018). Objawy depresji poporodowej a poczucie skuteczności w karmieniu piersią. Pediatria polska 93 (2), 107-116. Dostęp elektroniczny: https://www.researchgate.net/profile/Karolina-Kossakowska-2/publication/325693272_Objawy_depresji_poporodowej_a_poczucie_skutecznosci_w_karmieniu_piersia/links/5b1e6bdf0f7e9b68b42cba79/Objawy-depresji-poporodowej-a-poczucie-skutecznosci-w-karmieniu-piersia.pdf